Urząd Miasta Lubońportal informacyjny

„OCZU JAK WIELBŁĄD NIE WYBAŁUSZAJ – NIE OD DZISIAJ DOPADA NAS SUSZA!",
CZYLI MODUŁ – „SUSZA” REALIZOWANY W RAMACH KAMPANII EDUKACYJNEJ

Susza jest zjawiskiem, które z uwagi na swoją złożoność i zależność od wielu nakładających się czynników (np. czasu trwania, zasięgu) jest trudna do jednoznacznego zdefiniowania. Jak podaje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - SUSZA - oznacza deficyt wody na danym obszarze. Susza jest anomalią, która jest powtarzalną cechą klimatu. Natomiast, jeśli skrajności i zjawiska porównuje się w na tle pomiarów historycznych, widać jednoznacznie, że globalne ocieplenie postępuje, a zjawiska pogodowe, w tym SUSZA, przybierają na sile. W przypadku Polski długotrwałe susze obserwuje się głównie w okresie letnim. Ich konsekwencją są obniżone poziomy wód w rzekach, zbiornikach wodnych i znaczący deficyt wody w glebie. Susze w XXI wieku są inne od tych, które występowały w poprzednich stuleciach. Co je różni? Obejmują większe przestrzenie, trwają dłużej i towarzyszą im wyższe temperatury. Zjawisko suszy ponadto, potęguje charakterystyka opadów, które przez zmianę klimatu są intensywne i rozdzielają dłuższe okresy bezdeszczowe. Szacuje się, że przez najbliższe dziesięciolecia częstotliwość występowania susz w Europie wzrośnie, dotyczy to także Polski.

SUSZA I WIELKOPOLSKA

Wielkopolska cechuje się niewielkim stopniem lesistości przy wysokim udziale gleb ornych. Powyższe powoduje zmienność stanu poziomu wód co rzutuje na to, że województwo Wielkopolskie uchodzi za najbardziej deficytowe w wodę. Można spotkać się ze stwierdzeniami, że Wielkopolska pustynnieje lub stepowieje. Aktualne warunki klimatyczne w obszarze Poznania są podobne do tych, które występowały 50 lat temu na Nizinie Węgierskiej, co także sprzyja występowaniu zjawiska suszy. Obliczenia prognostyczne wartości niedoborów wody wskazują, że następuje ciągły proces przesuszania się gleby. Geograficznie problem związany z zagrożeniem występowania suszą może w największym stopniu dotknąć naszego województwa. Według danych zebranych przez różne Instytucje, ponad 80% Polaków postrzega zmiany klimatu jako poważny problem, niemalże 50% wskazuje suszę jako zjawisko dotkliwie odczuwalne. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej podaje, że występujący od szeregu lat silny wzrostowy trend temperatury powietrza na obszarze Polski jest kontynuowany. Tylko od 1951 r. wzrost temperatury w skali roku szacowany jest na 2,09°C.

RODZAJE SUSZY

W zależności od deficytów wody, wyróżniamy kilka następujących po sobie faz i rodzajów suszy: susza atmosferyczna – oznacza niedobór opadów na danym obszarze. Susza glebowa (rolnicza) – jest konsekwencją wydłużającej się suszy atmosferycznej i mówimy o niej wtedy, kiedy wilgotność gleby jest niedostateczna dla zaspokojenia potrzeb roślin, szczególnie w rolnictwie. O suszy hydrologicznej mówimy wtedy, gdy widać znaczący niedobór zasobów wodnych w rzekach i jeziorach. Monitorowaniem tej suszy zajmuje się Instytut Uprawy i Nawożenia – Państwowy Instytut Badawczy. Susza hydrogeologiczna jest ostatnią faza suszy oznaczającą niedobór wody w zasobach podziemnych. Monitorowaniem tej suszy, zajmuje się z kolei Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy.

SKUTKI SUSZY

Skutki susz nie są natychmiastowe i najbardziej są odczuwalne w rolnictwie, poprzez obniżenie plonów wielu gatunków roślin uprawnych. Jak wskazują specjaliści susze powodują 1/5 szkód wywoływanych przez zjawiska przyrodnicze na całej planecie. Susze dotykają wielu sektorów gospodarki m.in. energetyki, turystyki, gospodarki komunalnej. Susze są również przyczyną głodu, chorób, wyludnienia, śmierci oraz migracji ludności. Susza uszczuplająca zasoby wodne jest poważnym problemem dla gałęzi energetycznej. W wielu krajach podejmowane są decyzje o zmniejszeniu produkcji elektryczności w elektrowniach jądrowych. Bezśnieżne zimy i upalne lata powodują deficyty zasobów wody w glebie. Powyższe przekłada się na stres roślin już na początku okresu wegetacji. To rzutuje na zasoby przyrodnicze i funkcjonowanie ekosystemów. Zjawisko suszy powoduje również, że zwiększa się prawdopodobieństwo pożarów.

JAK MINIMALIZOWAĆ SKUTKI SUSZY?

• Gromadź jak najwięcej wody w swoim otoczeniu. Zakładaj ogrody deszczowe, rowy, oczka wodne czy stawy.
• Zbieraj deszczówkę. Nie odprowadzaj wody deszczowej do sieci kanalizacji. Korzystaj z dotacji na budowę zbiorników wodnych.
• W ogrodzie zwiększ pojemność wodną gleby, poprzez zastosowanie mączki bazaltowej czy glinki. Podczas sadzenia roślin, pomyśl o hydrożelu!
• W okresie lata ogranicz koszenie trawnika. Pozwól mu urosnąć. Wyższe źdźbła ograniczą ewaporację. Idealnym rozwiązaniem są również
  łąki kwietne.
• Zwiększ bioróżnorodność roślin w swoim ogrodzie. Rośliny przechwytują wodę systemem korzeniowym oraz ograniczają parowanie z powierzchni gruntu. Sadź w ogrodzie gatunki rodzime, to one są najbardziej odporne na zmiany klimatu.
• Nawadniaj z głową! Najlepiej, jeśli podlewasz ogród wodą opadową. Podlewaj rano lub wieczorem. Nawadniaj częściej i mniej. Uchroni to również przed erozją gleby. Nie podlewaj ogrodu wodą o wysokiej jakości. Nawadnianie kropelkowe jest dobrym rozwiązaniem.
• Rabaty w ogrodzie okryj ściółką np. korą. Ściółka utrzymuje dłużej wilgotność gleby, co powoduje, że zużywamy mniej wody.
• Śledź alerty pogodowe, aby rozsądnie planować gospodarowanie wodą.
• Wszystkie informacje znajdziesz również na naszej stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych.

PLAN REALIZOWANYCH PRZEZ NAS DZIAŁAŃ W RAMACH PROWADZONEJ KAMPANII W OBSZARZE: SUSZA

• TREŚCI EDUKACYJNE W MEDIACH SPOŁECZNOŚCIOWYCH WRAZ Z KONKURSAMI ORAZ ANKIETAMI DO WYPEŁNIENIA

Obszar tematyczny: SUSZA
Czas trwania: sierpień-wrzesień 2023 rok
Postacie kwartału: Siewca i Wielbłąd 
Hasło wiodące w kwartale: OCZU JAK WIELBŁĄD NIE WYBAŁUSZAJ – NIE OD DZISIAJ DOPADA NAS SUSZA! 
W module dowiesz się m.in.: czym jest susza, jakie są skutki suszy oraz jak je minimalizować 

• KONFERENCJA TEMATYCZNA

Konferencja tematyczna pn. "OCZU JAK WIELBŁĄD NIE WYBAŁUSZAJ – NIE OD DZISIAJ DOPADA NAS SUSZA! – CZYLI KONSEKWENCJE ZJAWISKA SUSZY NA PRZYKŁADZIE WIELKOPOLSKI odbyła się 28 września 2023 roku w godz. 14.00-17.00 w Szkole Podstawowej nr 2 przy ul. Żabikowskiej 40 w Luboniu.

Konferencję poprowadził Piotr Stachowski - pracownik naukowy Katedry Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji o stopniu naukowym: profesor UPP, ekspert w tematyce suszy oraz deszczówki.

Program konferencji:
14.00 – 14.15 - Przywitanie słuchaczy, wprowadzenie
14.15 – 16.00 - Wykład
16.00 – 16.30 - Kawa, poczęstunek
16.30 – 17.00 - Dyskusja 

Konferencja była transmitowana na żywo i cały czas jest dostępna, dlatego zachęcamy do zapoznania się z nagranym materiałem https://www.youtube.com/watch?v=39k1ecYmTl8 

• ANKIETA - JAK Z SUSZĄ RADZI SOBIE LUBOŃ?

Drodzy Mieszkańcy, zwracamy się do Was z prośbą o wypełnienie ankiety związanej z występowaniem zjawiska, jakim jest susza. Niniejsza ankieta opracowana została przez Wydział Planowania, Rozwoju i Ochrony Środowiska Urzędu Miasta w Luboniu i ma na celu zebranie wniosków i opinii, które posłużą do podsumowania modułu tematycznego pn. "OCZU JAK WIELBŁĄD NIE WYBAŁUSZAJ – NIE OD DZISIAJ DOPADA NAS SUSZA", realizowanego w ramach kampanii edukacyjnej mieszkańców Lubonia z zakresu zrównoważonego rozwoju w obszarze zieleni oraz walki z suszą i smogiem:https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd0z6NLUrYyAcHkuTPxaYeL2YIzu-gLij2ZqJ5kkyjpFzbSZA/viewform?fbclid=IwAR3NJ0h8xshKCry8ZO5FsSL3vbpfE6c_dppahEozoeSoJ_R4e8RjvwpS1II&pli=1 Ankieta jest całkowicie anonimowa, a jej wypełnienie zajmie nie więcej niż 10 minut.

• SPOT EDUKACYJNY - RETENCJA

Jesteś ciekawy czy Miasto Luboń podejmuje jakieś działania w walce ze SUSZĄ? Obejrzyj nasz spot edukacyjny o retencji - https://www.youtube.com/watch?v=0Y6dby1Nym4 

Kampania dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.