Urząd Miasta Lubońportal informacyjny

Rozmowa z Burmistrz Małgorzatą Machalską – podsumowanie trzech lat kadencji

• Trzy lata temu mieszkańcy ponownie wybrali Panią na Burmistrza Miasta Luboń. Jak minął ten czas? Jakie były największe wyzwania i sukcesy?

Praca na rzecz mieszkańców i Miasta sprawia mi ogromną przyjemność, dlatego ten czas minął bardzo szybko. Ilość zadań, ich dynamika, powodują, że każdy dzień mija błyskawicznie. Zarządzanie miastem to trzymanie w ręku wielu spraw. To inwestycje, które wymagają planowania i nadzoru, ale przede wszystkim oświata, która jest najważniejsza, bo dotyczy wychowania i edukacji naszych dzieci. To komunikacja miejska, gospodarka odpadami, ale też ochrona środowiska, zieleń, planowanie przestrzenne, kultura i sport. Wreszcie szereg spraw społecznych, w tym problemy mieszkaniowe, zdrowotne, finansowe czy rodzinne naszych mieszkańców. To codzienne zarządzanie budżetem Miasta, który nie wystarcza na spełnienie wszystkich potrzeb i oczekiwań. Często mam kontakt bezpośredni z ludźmi, którzy opowiadają mi o swoich problemach. Nie wszystkie jestem w stanie rozwiązać (bo wiele nie dotyczy spraw miejskich). Najważniejsze jednak dla mnie jest to, że nie trzymam w rękach tego Miasta sama. Wraz ze mną są zarówno wszyscy pracujący dla niego zawodowo, jak i mieszkańcy, dla których nie jest obojętne, gdzie i w jakich warunkach mieszkają. To okazja, aby wszystkim podziękować, bo to dzięki Wam czerpię energię do codziennej pracy, którą traktuję bardzo poważnie.

• Przynajmniej połowa z tego okresu została naznaczona przez pandemię COVID-19…

Tak, to trudny czas. Musieliśmy przestawić myślenie. Wiele spraw trzeba było załatwiać zdalnie. Brakowało jasnych wytycznych i przepisów. Działaliśmy intuicyjnie i odważnie a zarazem rozsądnie, bo dotyczyło to spraw życia i śmierci. Z jednej strony musieliśmy dbać o bezpieczeństwo, a z drugiej nie zakłócić funkcjonowania miejskich instytucji i szkół. Pomimo trudu, uważam że odnieśliśmy sukces, co potwierdza m.in. ministerialna nagroda w wysokości 1 000 000 zł za wysoki procent zaszczepienia w mieście. Wykorzystamy je na działania związane z przeciwdziałaniem COVID-19, stąd pomysł na centrum wsparcia pocovidowego, które planujemy uruchomić w budynku starego przedszkola przy ul. Sobieskiego. Wielu mieszkańców chorowało i do dziś boryka się z powikłaniami po chorobie. Część osób, w tym także dzieci i młodzież, bardzo źle zniosła lockdown, zamknięcie szkół, ograniczenia. COVID-19 uwypuklił i wysunął na plan pierwszy działania społeczne Miasta, pokazując jak wielkie znaczenie ma pomoc osobom, które w tych warunkach nie były w stanie dać sobie rady samodzielnie.

• Wracając do wyzwań, trzy lata temu, przedstawiła Pani plan przyśpieszenia budowy dróg i chodników? Jak wygląda jego realizacja? Jakie działania Miasto podejmuje na rzecz transportu publicznego? 

Pomimo spadku dochodów w wyniku zmian podatkowych, które dotknęły samorządy -działamy! Jako włodarz staram się współpracować ze wszystkimi, bo przecież jak mawiał były prezydent Poznania „rura w ziemi nie jest polityczna”. Wielokrotnie osobiście lobbowałam, tłumacząc decydentom jak ważne dla rozwoju Lubonia i całej aglomeracji poznańskiej są projekty składane przez nasze Miasto. Jestem w tych kwestiach skuteczna. Przygotowujemy się właśnie do ogłoszenia przetargu na przebudowę ul. Kościuszki, gdzie uzyskaliśmy najwyższą w historii Miasta dotację na przebudowę drogi, która wyniesie aż 9 241 215 zł. Warto podkreślić, iż ta kluczowa dla komunikacji całego Miasta droga nie była gruntownie remontowana od ponad 30 lat. Z udziałem środków zewnętrznych oraz naszych własnych w tej kadencji wybudowaliśmy ul. Rydla, ul. Tuwima, ul. Cichą, ul. Dojazdową (na odcinku od ul. Jana III Sobieskiego do ul. Rydla), ul. Kurowskiego (na odcinku od ul. Jana III Sobieskiego do ul. Rydla). Przedłużyliśmy również ul. Wschodnią do ul. Okrzei i gruntownie zmodernizowaliśmy ul. Klonową. Aktualnie kończymy lub jesteśmy w trakcie budowy ul. Juranda, ul. Długiej, ul. Jaśminowej i ul. Brzozowej. Ostatnie lata to kolejne osiem chodników w różnych częściach miasta. Trzeba zaznaczyć, że w tej kadencji zmodernizowaliśmy kluczowy odcinek kanalizacji deszczowej na ul. Dworcowej. Dzięki temu, po silnych opadach deszczu nie występuje zalewanie tej drogi, do czego ustawicznie dochodziło przez wiele poprzednich lat. Dzięki tej inwestycji powstał nowoczesny parking Park & Ride przy dworcu, z którego korzystają nasi mieszkańcy. Powstały węzeł przesiadkowy to krok, ku zmniejszeniu znaczących problemów komunikacyjnych w mieście. Luboń jest stroną porozumienia w sprawie powołania Poznańskiej Kolei Metropolitalnej. Co roku, z budżetu miejskiego przeznaczamy środki na zwiększenie liczby połączeń kolejowych. Już teraz w godzinach szczytu pociągi kursują co 20 minut. Ważne, że dzięki dwóm dotacjom unijnym uzyskaliśmy dofinansowanie na zakup 9 nowych autobusów (w tym hybrydowych). Dzięki temu poprawia się jakość komunikacji miejskiej. Nie jest tak, że wszystko nam się udaje. Ubolewam nad tym, że Wojewódzki Zarząd Dróg nie zgodził się na umiejscowienie nowego przystanku przy ul. Armii Poznań. Ułatwiłoby to korzystanie z komunikacji miejskiej mieszkańcom osiedli nad Wartą.  

Przykładowe realizacje inwestycji miejskich 

• W Pani planach była również rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 4? Jak przebiegają prace?

Te plany, to dziś już rzeczywistość. Wcześniej projekt rozbudowy został poddany konsultacjom zarówno z gronem pedagogicznym Szkoły, jak i przedstawicielami jej rady rodziców. Na podstawie uzgodnień powstaje nowoczesny, przyjazny środowisku oraz naszym dzieciom budynek, który zostanie połączony z dotychczasową częścią szkoły. Obecnie jesteśmy na półmetku rozbudowy, a dzieci zaczną korzystać z nowych pomieszczeń już od przyszłego roku szkolnego. Finansujemy budowę w części z uzyskanego dofinansowania w kwocie 2 500 000 zł w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Bardzo ważne jest to, iż po zakończeniu budowy, dzieci nie będą już uczęszczały do szkoły na dwie zmiany, co na pewno poprawi jakość i komfort ich nauczania. Dla przypomnienia w ramach rozbudowy Szkoły Podstawowej nr 4 w Luboniu powstanie nowe  2-piętrowe skrzydło szkoły, w tym: 6 sal lekcyjnych, 2 sale gimnastyczno-korekcyjne, szatnie, łazienki i hol o łącznej pow. 1114 m2. Przy budowie szkoły są wykorzystywane technologie przyjazne środowisku, przewidziano również montaż paneli fotowoltaicznych. Wartość inwestycji to 5 626 550 zł.

Rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 4

• Jeśli mowa o oświacie, nie można nie wspomnieć, że poza wydatkami inwestycyjnymi, takimi choćby jak rozbudowa SP4, budowa nowoczesnego Przedszkola nr 1, w budżecie Miasta wydatki na oświatę (szkoły i przedszkola) zabierają aż 62 mln zł. To ⅓ wydatków tegorocznego budżetu Miasta.

Nie patrzę na to w taki sposób. Te wydatki dotyczą naszych dzieci i młodzieży, czyli przyszłości Lubonia. Musimy zapewnić w Mieście dobrą edukację. Nie oznacza to, że nie oglądam każdej złotówki dwa razy. Niestety subwencja oświatowa z budżetu Państwa, która teoretycznie powinna pokryć całość kosztów prowadzenia przez Miasto szkół, to tylko 62 procent naszych łącznych 40 mln wydatków na szkoły. Jeśli chodzi o wydatki na przedszkola jest jeszcze gorzej. Wynoszą one ok. 22 mln a dotacja, którą otrzymuje Miasto to 8 procent ogółu wydatków w tym zakresie. Niestety kolejne rządy wprowadzają ciągłe zmiany, które nie służą dzieciom, nauczycielom, rodzicom, ale też samorządom, które prowadzą szkoły. Przypomnijmy w ciągu kilku lat ustanowiono obowiązek edukacji dla dzieci 6-letnich, a następnie się z niego wycofano. Zlikwidowano gimnazja, wydłużając czas nauki w szkołach ponadpodstawowych. Takie zmiany powodują kumulację roczników, niepotrzebny stres dzieci i nauczycieli. Ubolewam też, że w ostatnich latach cierpi prestiż zawodu nauczyciela. Chcę w tym miejscu podziękować wszystkim pracownikom oświaty w Luboniu za to, że w trudnym dla wszystkich czasie nauki zdalnej robili wszystko, aby objąć dzieci jak najlepszą opieką.

• Luboń inwestuje też w tereny zielone. Nigdy wcześniej Miasto nie uzyskało tak dużych środków na zieleń. Jaka to kwota?

Łącznie na rozwój terenów zielonych i pielęgnację istniejących pozyskaliśmy 1 954 173,55 zł. To głównie Park Papieski, ale też skwery przy ul. 3 Maja, zbiegu ul. Powstańców Wielkopolskich i ul. Streicha, ul. Konarzewskiego i teren przy Strumieniu Junikowskim wzdłuż ul. Unijnej. Pozyskaliśmy też trzy dotacje na pielęgnację zabytkowych drzew w Parku Siewcy i zabytkowych alei lip w Żabikowie. Dendrolodzy zastosowali nowatorską metodę badania drzew tomografem. Dzięki temu wiemy w jakim stanie są drzewa, na co chorują i jak możemy im pomóc. Planujemy inwestycje w zieleń na nowych terenach, często wymaga to jednak negocjacji i wykupów terenu od dotychczasowych właścicieli. Regularnie sadzimy nowe drzewa, co roku w Luboniu zdecydowanie więcej drzew przybywa niż ubywa.

Zieleń w Parku Papieskim

• Od zieleni możemy płynnie przejść do ochrony środowiska. Mieszkańców nurtują najbardziej dwie kwestie: jakość powietrza i rosnące opłaty związane z gospodarką odpadami. Jaka przyszłość tu nas czeka? 

Jakość powietrza to złożony problem. W ramach programu „Luboń AntySmog” w ostatnich trzech latach zlikwidowaliśmy 150 starych kopciuchów z udziałem dopłaty z Miasta. Systematycznie zwiększamy kontrole palenia w piecach, w tym z użyciem drona. Aktywnie współpracujemy, pomagając mieszkańcom biorącym udział w programie „Czyste Powietrze”. Jednak poza naszym wpływem są stale rosnące ceny gazu czy dobrej jakości węgla, co nie sprzyja naszym staraniom. 

Jeśli mowa o śmieciach, to przez cały ostatni rok podejmowałam działania zmierzające do ograniczenia kosztów działania systemu zagospodarowania odpadów. Zawarliśmy z Miastem Poznań porozumienie międzygminne (warto podkreślić, że na tą chwilę jesteśmy jedyną nową gminą, która uzyska dostęp do spalarni odpadów w Poznaniu), dzięki któremu obniżono kwotę za zagospodarowanie jednej tony odpadów zmieszanych z 500 zł na 266 zł. Miasto zwiększyło liczbę kontroli związanych z obowiązkiem segregacji odpadów, niestety w ich wyniku musieliśmy ukarać aż 450 osób. Przez ostatni rok drastycznie wzrosła ilość odpadów wytwarzanych przez naszych mieszkańców. Z tego powodu, weryfikujemy również szczelność systemu odbioru poprzez kontrolę liczby osób, które płacą za odpady z danej nieruchomości/mieszkania. Nie możemy dopuszczać do sytuacji, w której uczciwi płacą za tych niezgłoszonych. 

W przyszłym roku ruszamy z budową stacji przeładunkowej odpadów komunalnych. Dzięki temu Miasto zaoszczędzi ok. 50 zł na każdej tonie odbieranych odpadów, co powinno zabezpieczyć nas przed kolejnymi podwyżkami opłat. Działania, które podejmuję, aby zmniejszyć koszty działania systemu gospodarki, to jedno. Drugą stroną są niestety cały czas rosnące koszty gospodarki odpadami w całym kraju. Bez realnych działań władz państwowych, nowelizacji wzorem innych krajów ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, wprowadzenia tzw. rozszerzonej odpowiedzialności producenta, koszty odbioru i zagospodarowania będą cały czas rosnąć. Cały czas czekamy na wprowadzenie systemu kaucyjnego, który spowoduje, że mieszkańcy będą chcieli i opłacać im się będzie zwracać butelki czy inne opakowania do punktów sprzedaży, bo przecież takie rozwiązania są stosowane w innych krajach. Stąd sukces podejmowanych przeze mnie działań ma gorzki smak. Dzięki tym zabiegom podwyżka będzie niższa, ale nie mogliśmy jej uniknąć. Od przyszłego roku stawka w naszym mieście będzie wynosić 33 zł od osoby, a nie jak w Związku Międzygminnym Selekt - 35 zł od osoby (do którego przecież jeszcze nie tak dawno należeliśmy). Ubolewam też, że Miasto nie ma możliwości prawnych, aby  różnicować wysokości opłaty od faktycznej ilości wytwarzanych odpadów, ponieważ takiej opcji nie przewiduje ustawa. Dlatego też jeszcze raz chciałabym zaapelować, abyśmy wszyscy razem dokonywali przemyślanych zakupów tak, aby nic się nie marnowało. Wyrzucając płacimy dwa razy, bo każdy nieprzemyślany zakup staje się częścią systemu gospodarki odpadami, a to przecież kosztuje.

• Wydatki inwestycyjne to też sport. Jak Pani udaje się pogodzić zwolenników budowy nowych obiektów sportowych z tymi, którzy mówią: budujmy drogi a potem całą resztę?

Kultura fizyczna to bardzo ważny aspekt życia mieszkańców. Nie można poprzestać na budowie dróg zapominając o zrównoważonym rozwoju miasta, nie dbając o sport, który bezpośrednio przekłada się na zdrowie. W mieście funkcjonują trzy duże kluby piłkarskie i dwa kluby uczniowskie. Ponadto, na bardzo wysokim miejscu w lidze wielkopolskiej klasyfikuje się LKTS. Powstają nowe kluby dla dzieci i dorosłych uprawiających siatkówkę, badmintona, koszykówkę. Do dyspozycji trenujących są cztery boiska treningowe oraz hala sportowa. Właśnie otwieramy skatepark, a na początku roku rozpoczynamy budowę boiska w Wiśniowym Sadzie. Wiem, że marzeniem trenujących piłkarzy jest pełnowymiarowe boisko przy ul. Rzecznej, jako ostatni element zmodernizowanego przez nas w 2018 roku Stadionu Miejskiego. Dwukrotnie składaliśmy już wniosek o dofinansowanie w programie Sportowa Polska. Będziemy nadal zabiegać o środki zewnętrzne na budowę. To boisko musi powstać i powstanie! Dbając o aktywność fizyczną naszych najmłodszych mieszkańców , nie można nie wspomnieć o nowych i zmodernizowanych placach zabaw, w tym przy ul. 3 Maja, ul. Konarzewskiego, ul. Chabrowej, ul. Bukowej, ul. Konarzewskiego, ul. Puszkina czy ul. Chopina.

Budowa placu zabaw przy ul. 3 Maja

• Wydarzenia kulturalne ucierpiały przez pandemię COVID-19. Czy udało się znaleźć złoty środek pomiędzy ograniczeniami a potrzebą kontaktu z kulturą?

Tak, rzeczywiście przez pandemię musieliśmy zrezygnować z tak lubianych przez mieszkańców imprez, jak Dni Lubonia czy Gali Siewcy.  W 2020 roku Festiwal Polskiej Piosenki odbył się w wydaniu radiowym, w tym roku był ograniczony do jednego dnia. Ośrodek Kultury pomimo panującej pandemii bez przerwy umożliwia mieszkańcom stały dostęp do kultury. Początkowo odbywał się on on-line, a później w miarę możliwości poprzez czynny udział w wielu wydarzeniach. Ośrodek Kultury zorganizował kilkanaście przedstawień teatralnych, kilka dużych koncertów i imprez plenerowych, w tym wspólnie z Teatrem Muzycznym spektakl nad Wartą, który był zupełnie nowym wydarzeniem kulturalnym w naszym mieście. Poza tym odbyła się tradycyjna Biba w Lasku, Dzień Dziecka i 3-dniowa impreza dla najmłodszych Happy Bus, cykl spektakli w ramach projektu Teatr w małym mieście i szereg innych imprez. Jak co roku organizował wypoczynek dla ponad 200 dzieci. Przez cały czas odbywają się również zajęcia w pracowniach, zespołach muzycznych i grupach tanecznych. Mieszkańcy mają więc możliwość korzystania z dostępu do kultury nawet w tak trudnym pandemicznym czasie.

Jedno z licznych wydarzeń, odbywających się w Ośrodku Kultury

• W ostatnich latach przeprowadzono w Ośrodku Kultury szereg remontów. Odnowiono i doposażono pracownię plastyczną, salę prób dla zespołów śpiewaczych, kuchnię i pomieszczenia biurowe podnosząc tym samych standard budynku i jakość oferowanych usług.

Kultura to też Biblioteka Miejska. W ciągu ostatnich trzech lat Biblioteka Miejska w Luboniu przeprowadziła szereg inwestycji związanych z dostosowaniem przestrzeni bibliotecznych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W tym czasie został wykonany generalny remont wypożyczalni dla dzieci i wypożyczalni dla dorosłych. W 2021 roku wprowadzono rozbudowany system e-usług, który pozwala zdalnie komunikować się z biblioteką. Dzięki tym zmianom czytelnik ma zdalny dostęp do pełnego katalogu książek i publikacji. Używając komputera lub mobilnej aplikacji w telefonie komórkowym  może z dowolnego miejsca sprawdzić czy interesująca go pozycja jest w bibliotece, a jeśli nie, kiedy będzie dostępna i ją zarezerwować. Już od trzech lat biblioteka świadczy usługę dostępu do e-booków i audiobooków. Biblioteka to też szereg wydarzeń kulturalnych, które integrują lokalną społeczność.

• Miasto to przede wszystkim ludzie i ich potrzeby, dlaczego wróćmy do tego, o czym wspomniała Pani na wstępie. Jak w ostatnich latach wygląda pomoc społeczna i profilaktyka w mieście? 

Pandemia pokazała jak ważny i niezbędny jest dobrze funkcjonujący MOPS. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Luboniu realizuje pionierskie programy społeczne. Są wśród nich takie działania jak: realizowany wspólnie z Gminą Komorniki program kierowania osób do pracy w Centrum Integracji Społecznej w Komornikach czy Program “Opieka wytchnieniowa”, dzięki któremu opiekunowie dzieci z niepełnosprawnościami mogą mieć czas tylko dla siebie. To także programy skierowane do seniorów: „Opieka 75+”  oraz „Wspieraj seniora”. Projekt, który już za chwilę będzie realizowany przez MOPS to „Jadłodzielnia Luboń. Podziel się jedzeniem i poczęstuj”. Gdy mówimy o dzieleniu się jedzeniem, nie sposób nie wspomnieć o realizowanym od kilku lat przez MOPS, przy ogromnym wsparciu wielu osób, podmiotów i przedsiębiorców lubońskich, projekcie Wigilii Miejskiej.  W tym roku, z uwagi na ograniczenia covidowe, w plenerze, zakończona koncertem świątecznym przygotowanym przez lubońskich artystów. 

Poszerzamy również zakres usług świadczonych przez Lubońskie Centrum Profilaktyki. Niestety czas pandemii pogłębił problemy z uzależnieniami. Wsparcia wymagają też dzieci i młodzież.

• Poruszyliśmy wiele kwestii. Czy na koniec rozmowy, chce Pani coś jeszcze przekazać naszym czytelnikom? 

Zbliżają się Święta Bożego Narodzenia, za chwilę początek Nowego Roku 2022. Życzę Mieszkańcom Lubonia tego, czego dziś najbardziej nam brakuje- zdrowia i spokoju. Dzisiaj słowa: “zdrowych i spokojnych Świąt Bożego Narodzenia i pomyślnego Nowego Roku” nie są banalnym zwrotem powielanym na kartkach z życzeniami, nabrały głębszego sensu. Życzę wszystkim pokoju w sercach oraz serdecznych i budujących relacji z ludźmi. Wspierając się nawzajem jesteśmy w stanie sprostać niejednemu wyzwaniu. 

Rozmowę przeprowadziła Redakcja Informatora Miasta Luboń